Afgelopen week zag ik een hele bijzondere man op t.v.:
Bisschop Tutu,
die te gast was in het programma ‘Collegetour’
en geïnterviewd werd door Twan Huys.
Deze winnaar van de Nobelprijs voor de vrede,
wat een inspirerende man.
Met een hele aanstekelijke lach,
met een moed om het kwaad te benoemen.
Maar ook met een moed om te blijven vechten
voor een betere wereld terwijl hij al 81 jaar is!

En op de vraag wat voor wijze les hij aan jongeren
door wil geven zegt hij:
Blijf a.u.b. dromen.
Ik geniet zo ongelooflijk van jullie als jongeren.
Jullie zijn zo belangrijk voor deze wereld.
Jullie hebben nog idealen,
jullie kunnen daardoor bijdragen aan een betere wereld.
Laat je niets wijs maken door oudere mensen,
die zeggen dat het toch niets wordt,
dat het toch op niets uitloopt.
Jullie kunnen het verschil maken.
Blijf a.u.b. dromen.
En dan kijkt hij het publiek in,
en eigenlijk wil hij elke jongere die daar zit in de ogen kijken,
en hij doet een poging,
en zegt ‘jij, en jij, en jij, en jij,
en zo gaat hij nog een tijdje door’.
Naïef,
een betere wereld?
Lacht hij de problemen met zijn geweldige glimlach simpel weg?

Dat zou je kunnen zeggen,
maar als je ziet wat hij betekend heeft voor de wereld,
kun je niet zeggen dat het een zweverige bisschop is…..
Wat een inspirerende man.

In crisistijden van zijn land,
van deze wereld waarin we leven,
toch de handdoek niet in de ring gooien,
maar blijven geloven in een betere wereld.
En dat geloof heeft hij niet uit zichzelf.
Hij zegt het ook tegen de jongeren in die zaal:
God heeft een plan met jullie leven,
en God gaat met deze wereld mee.
Onbekommerd durft hij over zijn geloof en over God te praten.
Geweldig.

En zo vertelt hij het evangelie op t.v.
bij een niet christelijke omroep.
Ook dat kan nog in Nederland in 2012.
De handdoek niet in de ring gooien.
En dat dreigen wij telkens te doen,
het niet meer zien zitten,
wat komt er van terecht?

En dat is eigenlijk ook de rode draad van de bijbelverhalen,
die in Genesis beginnen.
Dat wij mensen de handdoek in de ring dreigen te gooien.
Of keihard werken om er toch voor ons eigen leven
het beste van te maken.
Maar dat God zegt: Blijf dromen,
want IK ben met deze wereld bezig.

Abram en Sara dreigen de handdoek in de ring te gooien.
Al zo lang hopen ze op een kind,
maar het kind komt niet.
Het wordt bijna wat eentonig,
al die bijbelverhalen……..
Het kind komt maar niet.
En in die crisisperiode ontvangen ze de besnijdenis,
de mannen krijgen een teken van Gods verbond.
Gods verbinding met mensen.
Voor mij was het een ontdekking dat ze dit teken
in een tijd van crisis kregen.
Een tijd waarin Abram en Sara dreigden de handdoek in de ring te gooien.
Juist dan is God er met dit teken.

Ze krijgen ook allebei een andere naam,
Abram wordt Abraham,
Sarai wordt Sara.

En niet alleen krijgen zij dit teken in crisistijd,
ook als de mondelinge verhalen opgeschreven worden,
ook dan is het crisistijd,
want dan zit het volk Israël in ballingschap.
Ja,
ook dan dreigen ze de moed te verliezen.
Ze zijn meegenomen uit Jeruzalem en omstreken,
ze geloven dat dit het einde zal zijn van hun bestaan
als volk van God.
En daar worden de verhalen opgeschreven,
ook van de besnijdenis.

En daar gaat men zich vragen stellen,
waarom besnijden wij onze kinderen.
Zeker, dat gebeurde ook bij andere volken,
zoals dat nog steeds bij andere volken gebeurt.
Zelfs bij meisjes,
en dan is dit teken een vreselijk teken.
Bij jongetjes wordt de voorhuid van hun mannelijk geslachtsdeel
weggesneden.
Als het bij meisjes gebeurt,
dan vermink je hun geslachtsdeel met alle gevolgen
en alle onmogelijkheden voor een goed seksueel leven.

Joodse jongetjes werden op de 8e dag besneden.
Bij de schepping tellen we tot 7
en dan beginnen we opnieuw te tellen.
Zo worden jongetjes op de 8e dag besneden,
als teken dat er iets nieuws begint,
een verbinding met de God waar je vandaan komt.

De besnijdenis heeft te maken met 2 kanten:
De belofte van God dat hij Abraham tot een groot volk zal maken,
die naam Abraham betekent ‘vader van vele volken’.
En het vraagt omgekeerd ook dat het volk Israël
in verbinding met God zal leven,
de handdoek niet in de ring gooit,
maar in verbinding met die God zal leven!!

Die betekenis heeft de doop ook.
Hoe het komt dat wij de besnijdenis niet meer toepassen,
en wel dopen?
Jezus heeft opgedragen om te vertellen over Hem
en mensen die in hem zouden gaan geloven
te dopen,
als een teken dat ze overgegaan zijn naar een leven
zonder Jezus,
naar een leven met Jezus.
Klassieke doopformulier zegt dat de doop in de plaats is gekomen
van de besnijdenis.
Te kort door de bocht.
Want als je als Jood gelooft in Jezus dan ben je ook besneden,
en dan ontvang je daarnaast ook de doop.
Hoe dat historisch gegaan is daar zijn historici en theologen
het nog lang niet met elkaar eens.
Daar ligt ook het verschil met de kinderdoop en de volwassendoop.
Maar een heel belangrijk hoofdstuk is Handelingen 15,
waarin daar in een vergadering in Jeruzalem heftig over gediscussieerd is,
en men besloten heeft de heidenen geen zware last op te leggen,
dat zij niet besneden hoefden te worden.

Sinds die tijd heeft de doop dus ook het accent gekregen
van de besnijdenis.
Je hoort er bij,
Jij mag bij God horen,
en jij  mag leven in verbinding met God,
met Jezus.

Net als de besnijdenis heeft de doop een buitenkant
en een binnenkant.
En het heeft te maken met crisis in je leven.
Waarom laat je dopen?
In een doopgesprek wordt die vraag vaak gesteld.
Soms zeggen doopouders
. het hoort erbij….
Dat antwoord kan een hele verschillende betekenis hebben:
a. traditie – uiterlijk ritueel, verder denk ik er zelf niet zo veel over na,
ritueel, het hoort erbij,
maar ik beleef er zelf niet zo veel aan.
b. zo verweven met je geloof, dat je het je niet voor kunt stellen
dat je je kind niet laat dopen.
Héél diep antwoord! Diepe beleving!
Hetzelfde antwoord kan toch een hele andere betekenis hebben.

Ernst-Jan en Janine voor jullie geldt het laatste,
zeer diepe betekenis.
Ook te maken met crisismomenten in jullie leven,
zodat je nog meer beseft:
de geboorte van Fem is een wonder.
Dat bedenken we niet zelf,
dat komt bij onze Schepper vandaan.

Crisis brengt je niet automatisch bij God,
bij Jezus.
Maar wat je wel heel vaak ziet,
is dat een crisis je kan helpen om je ogen te openen.
En dat is wat het ritueel van de besnijdenis
en van de doop bij ons wil doen.

Het is niet alleen maar een buitenkant ritueel,
het is bedoeld om van binnen je ogen te openen.
Dat is al zo bij de besnijdenis:

Besnijdenis van het hart.
Dt. 10
12 ¶  Israël, bedenk dus dat de HEER, uw God, niets anders van u vraagt dan dat u ontzag voor hem toont, dat u de weg volgt die hij u wijst, dat u hem liefhebt, hem met hart en ziel dient
16  Besnijd daarom uw hart en wees niet langer halsstarrig.

Jeremia 4,4
4  Laat je besnijden voor de HEER,
ontdoe je van de voorhuid van je hart,
inwoners van Juda en Jeruzalem.
Anders slaat zijn toorn uit als een vuur,
een brand die niet te blussen is,
vanwege jullie kwalijke praktijken.

Romeinen 2
28  Jood is men niet door zijn uiterlijk, en de besnijdenis is geen lichamelijke besnijdenis.
29  Jood is men door zijn innerlijk, en de besnijdenis is een innerlijke besnijdenis. Het is het werk van de Geest, niet een voorschrift uit de wet

Dopen brengt crisis met zich mee!!!
11  In hem bent u ook besneden, niet door mensenhanden, maar met de besnijdenis van Christus, door het afleggen van het aardse lichaam.
12  Toen u gedoopt werd bent u immers met hem begraven, en met hem bent u ook tot leven gewekt, omdat u gelooft in de kracht van God die hem uit de dood heeft opgewekt.

Elke verandering betekent crisis,
wij willen niet graag veranderen.
Wij leven het liefst ons leven voor ons eigen geluk,
en dopen vraagt om ons leven af te stemmen op de ander met een hoofdletter,
en de ander met een kleine letter.
Dicht bij huis,
in onze gezinnen,
in de gemeente.

Daar brengen wij (persoonlijk/deze wereld) weinig van terecht….
Is bisschop Tutu naïef,
ziet hij niet hoe slecht mensen zijn,
ziet hij niet hoeveel problemen er op aarde zijn?
. opwarming van de aarde
. financiële crisis (hebzucht)
. discriminatie van allerlei groepen
. armoede en rijkdom

. mooi die doop:
maar hoeveel kinderen zijn er niet gedoopt,
die niet meer in de kerk komen?

. Hoe zit het met de kerk in Europa?
Zal die kerk het nog overleven,
zullen wij het nog overleven?

. Of moeten we het daar maar niet over hebben,
dopen is toch vooral feestelijk?
En we moeten het feest toch niet verstoren vanmorgen??

De doop is net als de besnijdenis
ook een pijnlijk ritueel.
Ook vanmorgen,
want het legt onze onvermogens,
onze schuld,
onze tekorten,
allemaal open en bloot op tafel.
Het verdoezelt niets….

Het haalt het juist naar boven.
Niet om ons de put in te praten.
Niet om ons kopje onder te duwen.
Jawel….
Dopen duwt ons wel kopje onder….
Dopen betekent zelfs dompelen,
ondergaan,
maar het betekent ook weer boven komen.
In Gods kracht.
Als de Geest ruimte krijgt in je hart,
dan mag je dat ook meemaken.

En dan mag je ondanks alle vragen,
ondanks alle donkere bladzijden van crisis,
blijven dromen.
Dat is niet naïef,
dat lijkt soms wereldvreemd,
dat lijkt soms tegen beter weten in……
Soms verlies je ook de moed,
weet je niet hoe het verder moet met
deze wereld,
met ons land,
met deze wereld,
met het klimaat,
met de kerk,
met onze jongeren…..
‘Jullie hebben de toekomst zegt bisschop Tutu,
jullie dromen nog van een betere wereld,
en God heeft een plan met jullie leven!!
Jij, en jij, en jij.                  Fem, God heeft een plan met je leven.
Blijf a.u.b. dromen van een betere wereld.

Het is zo begrijpelijk dat wij de handdoek soms in de ring gooien,
als we eerlijk worden,
over deze wereld,
over onszelf.
Als je eerlijk wordt kun je voor je gevoel soms beter ophouden.
Maar wij mogen in verbinding leven  met de hemel,
met God.
Dat is het geheim van de kerk,
dat is het geheim van de doop.
Als de buitenkant maar gevuld wordt,
ook dit ritueel van de doop,
met een innerlijk antwoord.
Werken aan een betere wereld,
wat begint bij jezelf…………………………
Wanhopig, --  crisis
ik kan mezelf toch niet veranderen???
Of met moed,
omdat de hemel bestaat en je in verbinding met de hemel
mag leven:
En daarom eindig ik met een mooi verhaal wat Tutuvertelde:

Hemel – hel
rijk gevulde tafels met het  beste voedsel.
Bestek was in beide ruimtes een probleem.
Te lang,
onmogelijk om met een vork en een mes en een lepel
je mond te bereiken.
In de hel lukte het maar niet,
om voedsel te bemachtigen.
In de hemel reikte men elkaar het voedsel aan,
de een gaf de ander voedsel,
en wat een geluk,
wat een totaal andere manier van leven dan in de hel, terwijl omstandigheden hetzelfde waren. Amen