Is het buigen of is het barsten?
Is het je aanpassen aan anderen,
of is het zeggen: barst maar met alles,
zo doe ik, zo doen wij het niet!
Dat is een vraag die regelmatig naar boven komt,
als je samenleeft met elkaar,
in een gezin,
in een kerk,
in een sportclub.
Zeg je: oké, jij je zin, ik pas me wel aan
of: dit is voor mij de grens,
hier ga ik niet in mee.

Buigen of barsten,
je neerleggen bij wat iemand anders wil of vindt,
of barsten en niet meegaan met wat iemand anders wil of vindt.
Dat was voortdurend de vraag
van de christenen aan wie Petrus schrijft.
Ze hadden het evangelie van Jezus Christus aangenomen.
Ze hadden de blijde boodschap van vergeving ontvangen,
ze hadden een nieuw perspectief op het leven ontvangen,
dat er ook voor hen een eeuwige toekomst was weggelegd.
De boodschap van het evangelie die zij ontvingen
kun je ook samenvatten in één regel:
‘Jezus is Heer’.
Jezus is de hoogste baas in je leven.
Niet jouw eigen plannen,
ideeën,
meningen,
maar je leert luisteren naar wat God van je wil,
en wat de Here God je belooft.
‘Jezus is Heer’.

God, de Schepper die in Jezus naar de aarde gekomen is,
gestorven is en opgestaan,
deze Jezus is door de heilige Geest aanwezig.
8  U hebt hem lief zonder hem ooit gezien te hebben; en zonder hem nu te zien gelooft u in hem en ervaart u een onuitsprekelijke, hemelse vreugde,
9  omdat u het einddoel van uw geloof bereikt: uw redding.
Uitgebeeld in de doop,
verbonden met God, met Jezus door de Geest.
Als Jezus heer is,
als Hij de hoogste Machthebber  is geworden in je leven,
dan is de vraag van de mensen in de tijd van Petrus:
tellen die andere mensen nog wel mee
die boven ons staan?
Anders gesteld:
hoeven we die andere mensen die boven ons staan
dan niet meer te gehoorzamen?
Want als Jezus Heer is,
dan is hij toch de hoogste Heer,
en mogen we dan zelf weten wat we doen en laten?

Dat is een hele spannende vraag!
Door alle eeuwen heen.
Christenen zijn mensen die een dubbel paspoort hebben.
En we hebben ook in de Nederlandse politiek
veel gedoe daarover gehad.
Een dubbel paspoort geeft altijd de vraag hoe loyaal je bent
aan het land waar je woont.
Hoe betrouwbaar ben je?
Welk paspoort is het belangrijkste in je leven?
Uit die vraag zijn ook alle vervolgingen te verklaren.
Door alle eeuwen heen zijn er regeringen
en machthebbers geweest
die vonden en vinden dat christenen niet te vertrouwen zijn.
Zeker omdat christenen zeiden dat het paspoort
van God, van het koninkrijk der hemelen
het belangrijkste paspoort voor ze was.
Dat maakte met name machthebbers, dictators bang,
en christenen moesten hun paspoort inleveren,
of ze moesten hun leven inleveren.
Het boeiende in de brief van Petrus is,
dat hij schrijft dat christenen geen aanleiding moeten geven
om onbetrouwbare mensen te worden.
In het gedeelte wat we niet gelezen hebben
staat dat christenen de overheid moeten gehoorzamen,
en de keizer als hoogste autoriteit.
‘Leef als vrije mensen,
en verschuil u niet achter uw vrijheid
om  u te misdragen,
maar handel als dienaren van God’.

Buigen of barsten?
Meebuigen in het systeem waarin je leeft.
Niet zeggen:
we hebben nu Jezus als hoogste heer,
we hebben nu niets meer te maken met de regels.
Nee,
dat geldt ook voor de regels van
de omgangsvormen met elkaar.
Dat gold ook voor de slaven.
Huisslaven spreekt Petrus over.
Het is belangrijk om te zien dat huisslaven
een geaccepteerd verschijnsel is door alle eeuwen heen,
tot voor enkele eeuwen geleden.
Je zou een huisslaaf bijna een huishoudelijke hulp
kunnen noemen.
Natuurlijk, die persoon was wel zijn vrijheid kwijt.
Vaak waren slaven meegenomen van veroveringsoorlogen.
Oorlogsbuit.
Krijgsgevangenen,
die niet in een kamp achter prikkeldraad werden gezet,
maar bediendes werden in gezinnen van Romeinen
en Grieken.
Wel een heel ander type slaaf dus
dan het wegroven van slaven van koloniale westerse machten,
in schepen gepropt en tewerk gesteld op plantages..
Maar toch,
zeker,
wij kunnen er ons niets meer bij voorstellen.
En wij mogen ook blij zijn dat slavernij,
in zijn meest milde vorm
of in zijn mensonterende vorm
is afgeschaft.
In de tijd van Petrus was het nog een gewoon gangbaar verschijnsel.
En Petrus wil het ook niet afschaffen.
Hij wil niet dat het christendom chaos veroorzaakt.
Hij wil niet dat de maatschappij op zijn kop wordt gezet.
Hetzelfde geldt eigenlijk voor de omgangsvormen
tussen mannen en vrouwen.
Wij kunnen ons ook dát niet meer voorstellen.
Wij leven in een tijd na enorme emancipatiegolven
in de 60’er jaren.
Wij leven in tijden die geweldig veranderd zijn:
. mijn ouders traditionele rollen,
man werkt, vrouw zorgt voor de kinderen.
. nu kun je je dat niet meer voorstellen,
de meeste vrouwen werken,
je bent een uitzondering als je als vrouw niet werkt…
. wat is er veel veranderd in de omgang van man en vrouw,
ongelooflijk.
. door de komst van voorbehoedsmiddelen
is er enorm veel veranderd,
kleinere gezinnen,
andere omgangsvormen tussen vrouwen en mannen,

Charles Taylor (filosoof)
Eind 17e eeuw – 300 jaar terug die ontwikkeling
al is ingezet.
. toenemende idealisering van het op liefde gebaseerde huwelijk,
ware kameraadschap tussen man en vrouw,
toegewijde zorg voor kinderen.
. kameraadschappelijk huwelijk
en hogere mate van emotionele toewijding
. je verwacht veel van je huwelijk: geluk,
geborgenheid,
je stelt grote eisen aan het huwelijk.
Dat maakt het moderne huwelijk ook kwetsbaar,
want als dat geluk minder en minder wordt,
dan wordt een huwelijk vandaag kwetsbaar.
We zien de grote aantallen echtscheidingen
die de afgelopen 50 jaar enorm zijn toegenomen.

De wereld is ook op het gebied van relaties enorm veranderd.
- Christenen meelopers met het systeem?
In de tijd van Petrus waren er hele andere verhoudingen,
waren er slaven,
was de verhouding man-vrouw
een hele andere verhouding.
De vrouw stond mijlenver onder de man,
de man was gewoon de baas van de vrouw.
Hij beschikte over haar.
Gelukkig leven wij niet meer in zo’n tijd.
Opvallend is dus,
dat Petrus aanwijzingen geeft aan slaven,
aan vrouwen en aan mannen,
maar hij geeft dus aan dat ze niet het systeem moeten veranderen:
een slaaf moet gehoorzaam blijven aan zijn heer,
zelfs als hij onterecht geweld en slagen te verduren heeft.
Dan moet hij net zoals Christus leren lijden,
en het goede voorbeeld geven.
En de vrouwen moeten hun man boven zich erkennen.
Ze moeten in hun gedrag laten zien
dat ze door hun geloof
in staat zijn om echt van hun mannen te houden.
Door hun gedrag moeten ze proberen
hun man te laten zien hoe goed God is!!

Het lijkt  wel heel erg kritiekloos,
wat Petrus aan die eerste christenen schrijft.
Slaven moeten bij hun heer blijven,
vrouwen moeten hun man gehoorzamen
die boven hen staat.
En o ja,
mannen krijgen ook nog wel het advies om met respect
met hun vrouwen om te gaan,
want een vrouw is ‘brozer dan u’.
De vrouw het zwakke geslacht?
Nou, misschien is het wel zo dat vrouwen
fysiek, lichamelijk minder sterk is dan een man.
Maar hier gebruikt hij termen die met seksualiteit te maken hebben.
De vrouw als een vat die in het seksuele verkeer,
in gemeenschap de man mag ontvangen.
De man die in die tijd ook beschikte over zijn vrouw,
ook op het gebied van seksualiteit.
Moet een christen,
en zeker een vrouw dan alles maar slikken?
Wil Petrus dat hier zeggen?
Ik ben heel blij dat ik ooit meemaakte dat een vrouw,
die met misbruik in haar familie te maken kreeg,
de moed had om familieleden aan te geven bij justitie.
En op die manier niet alles slikte wat
er aan onrecht binnen haar familie plaatsvond.
Dat zij door naar justitie te gaan
ervoor zorgde dat mensen binnen haar familie
een strafblad kregen.
Niets slikken of stikken dus.
Soms is het inderdaad buigen of barsten.

Ik ben blij dat de tijden veranderd zijn,
dat vrouwen en mannen nu anders met elkaar omgaan.
En ook Petrus heeft nooit bedoeld dat vrouwen monddood
gemaakt zouden worden.
Je moet een bijbelgedeelte altijd lezen tegen de achtergrond,
in de context,
in het verband waarbinnen het geschreven is.
In die tijd gingen mannen en vrouwen met elkaar om
zoals Petrus het beschrijft.
Moeten christenen dan maar meelopen met de tijd?
Voor een deel dus wel,
zoals Petrus dat beschrijft.
De samenleving niet op z’n kop zetten.
Maar toch,
geen meelopers zijn,
toch ook je eigen weg gaan.

Wat opvalt is dat Petrus het voortdurend heeft
over de relatie met God,
die je in staat stelt in bestaande systemen,
anders te leven,
met een andere motivatie om te gaan met elkaar.
Kern is vs. 12
Leid te midden van de ongelovigen een goed leven,
opdat zij die u nu voor misdadigers uitmaken,
door uw goede daden tot inzicht komen
en God eer bewijzen op de dag waarop hij komt rechtspreken.
2.13
Erken, omwille van de Heer (!) het gezag van bestuurders
2,19vv.
Doordat iemand op God gericht is,
is hij in staat onrecht te verdragen
(een heer die straft en bot omgaat met mensen).
Vanwege je goede daden onrecht ondergaan,
dat is ‘genade’
…….  de wereld op zijn kop…….
Jezus als voorbeeld, die ook onrecht leed..

3,1
Voor u vrouwen geldt hetzelfde,
erken het gezag van uw man.
‘Dan zullen mannen die weigeren Gods boodschap te aanvaarden
doordoor gewonnen worden door het gedrag van hun vrouw,
zonder dat zij iets hoeft te zeggen’.

Hoe gaan wij met elkaar om als mannen en vrouwen,
volgens de regels van de tijd alleen?
1. Medechristenen die denken dat wij als mannen
en vrouwen met elkaar moeten omgaan
zoals de cultuur was van 2000 jaar geleden,
vrouwen hun mond moeten houden.
2. Of moeten wij als christenen maar gewoon meegaan
met de tijd,
en hebben wij daarom vrouwelijke ambtsdragers,
en is er daarom bij ons als christenen
in de omgang van vrouwen en mannen
geen verschil te zien met niet-gelovigen?

3. Petrus past zich aan
aan de cultuur van zijn tijd.
Daarom mogen wij dat ook doen,
daarom mogen wij ook dankbaar gebruik maken
van de tijden die veranderen.
Dankbaar zijn voor de emancipatiegolven van de
60’er jaren.
. slavernij,
. emancipatie
buiten de kerk vaak begonnen….
eerlijk in zijn.
toch ook hebben christenen het zaad gestrooid …
broeders en zusters…..
Gelukkig zijn er ook veel systemen veranderd:
apartheid, communisme, sociale ongelijkheid
mede door de inbreng van christenen.
Petrus vraagt om je gedrag af te stemmen
op je Heer.
‘Jezus is Heer’.
Als Jezus heer is,
dan draait het om Jezus in wat je doet en laat.
Ook als je een relatie met elkaar.
Eigenlijk komt je diepste motivatie
voor wat je doet en laat,
ook in je relatie bij hem vandaan.

En als het komt bij vragen als buigen of barsten?
Geen situatie is gelijk.
Soms vraagt Jezus van je om te buigen,
soms vraag Jezus van je om te barsten.
Als je maar geworteld bent in Jezus,
dan leert hij je de juiste keuzes maken.
Ik moet denken aan de paaltjes,
die staan bij het fietspad wat bij de rotonde
bij Holkerveen staan.
Van die meebuigende rubberen paaltjes.
als je Nijkerkerveen komt binnenrijden.
Paaltjes die vast in de grond staan.
Als je er tegenaan rijdt,
is het geen buigen
en ook geen barsten.
Ja,
als je er tegenaan rijdt,
dan buigt zo’n paaltje misschien wel even.
Maar dat paaltje is flexibel.
Het staat daarna weer recht overeind.
Zo mag een christen zijn in deze maatschappij.
Soms buigen wij voor de klappen die we misschien
van anderen ontvangen.
Maar als we met Jezus verbonden zijn,
dan is het nooit echt buigen of barsten,
dan belooft Jezus dat hij de kracht geeft
om de juist keuzes te maken.

Bij Petrus beweeg je mee met de normen van de tijd,
maar niet kritiekloos.
De andere manier van omgang als vrouwen en mannen,
wij mogen zonder enig probleem die normen en waarden overnemen.
Dat deed Petrus ook.
Daarin durf ik te beweren dat wij dichter bij de bijbel staan
dat het vrouwenstandpunt van de SGP.
Omdat zij de context, de omstandigheden waarin de bijbel geschreven is,
niet meenemen,
terwijl de bijbelschrijvers,
terwijl de apostelen zoals Petrus dat wel deden.
Het gaat niet over gelijk hebben,
maar hoe dienen we de Here God,
hoe dienen we elkaar het beste in onze relaties?

Ik denk dat  Petrus ook ons zou vragen
om onze relaties niet alleen te laten baseren op geluk,
op kameraadschap van het moderne huwelijk.
Maar hij zou ook vragen
om ons huwelijk,
onze relaties,
daar de relatie van God en Jezus in te betrekken.
In huwelijken: hoe word ik gelukkig,
hoog echtscheidingspercentage.
solidair zoals Jezus was:
wat is je pijn,
hoe kunnen we je daarin bijstaan?

Uitdaging.
Niet op de golven meewaaien,
niet star vasthouden aan oude waarden (kerk groot risico)
maar als een paaltje gefundeerd in Christus,
en solidariteit,
ook met systemen en mensen die anders denken.
Dat is Petrus,
daartoe worden wij geroepen.

Tenslotte:
Wat is het beste wat je kunt meegeven aan je kinderen?
Onderzoek heeft uitgewezen dat het mooiste cadeau
wat je aan je kinderen kunt geven is een goed huwelijk.
Dat geeft veiligheid,
dat geeft kinderen die stevig geworteld zijn
en die flexibel zijn om de onveilige en boze wereld aan te kunnen.
En het aller, aller, allerbeste wat je je kind kunt meegeven,
wat je zelf niet helemaal in de hand hebt,
maar waarbij jullie als doopouders en wij als gemeente
vanmorgen ook een belofte gedaan hebben:
ze voorleven dat je als een paaltje verbonden
en geworteld mag zijn in de liefde van Jezus
en je ook voor je eigen leven mag zeggen:
Jezus is Heer.
Amen.

. voor huwelijken,
. voor mensen die getroffen zijn door echtscheidingen
. energie en kracht kunnen putten om
aan de ene kant in het systeem te leven,
en ook te ontdekken waar we anders kunnen leven,
moeten leven,
maar ook uit uw krachtbron kunnen leven.
. wij bidden voor de verhouding tussen vrouwen en mannen,
als wij de eerste generatie zijn
die daar vorm aan moeten geven,
op lichamelijk gebied,
op psychisch en geestelijk gebied,
als soms de rollen tussen vrouwen en mannen
op die terreinen omgedraaid worden.
Heer,
geef ons als christenen wijsheid,
de lef om het soms ook niet te weten,
om eerlijk te zijn naar niet gelovigen,
misschien zelfs de eerlijkheid
om van niet-gelovigen ook te kunnen leren.

. mensen die hun identiteit zoeken
buiten u,
in geld, in prestaties, in aanzien,
in zich zo goed mogelijk presenteren…
voor slaven in het economisch systeem
. bidden voor vervolgde christenen
. Iran, . Irak . N. Korea, soms ook dichtbij huis.

. Helpt U ons om pal te staan voor recht en gerechtigheid,
om in situaties te durven zeggen: zo kan het niet,
op deze manier gaan mensen stuk
en dit gaat ten koste van mensen,
dank U wel voor zoveel mensen buiten de kerk,
die gevochten voor de vrijheid van slaven,
voor de gelijkwaardigheid van vrouwen,
en leert U ons als kerk om met uw ogen de bijbel te lezen,
en niet dezelfde fouten te maken als onze voorouders,
die tegen apartheid waren, voor slavernij.

God heeft ons gemaakt.
Hij is onze Schepper.
Wij hebben ons niet zelf gemaakt,
wij hebben ons niet zelf bedacht.

En toch wilden wij als mensen niet bij God,
onze Schepper blijven.
Telkens weer gaan wij bij onze Schepper vandaan.
Je staat op een berg,
de Here God omarmt ons,
hij omhelst ons.
En wij hebben vaak helemaal geen zin
in die liefdevolle omhelzing van onze Schepper.

Wij rukken ons los,
we vallen,
en voor we het weten vallen we naar beneden.
We proberen ons nog vast te houden,
maar we kunnen onszelf niet meer tegenhouden.
Een diep ravijn beneden ons opent zich.
Sommige mensen hebben het niet eens in de gaten,
weten niet eens hoe erg het is,
als je los bent gekomen van je Schepper.
Ach,
het valt wel mee….

Het is genade,
het is geluk,
als je ontdekt dat het niet meevalt,
dat je leert om te roepen naar God,
en dat je dan mag ontdekken dat Jezus
de zoon van God,
je wil redden.
Jezus wil niet dat jij in de afgrond stort.
Omdat Jezus zelf in die afgrond geweest is,
daardoor kan hij elk mens redden,
die aan het tollen is naar beneden.
Hij vangt je op,
en Hij geeft je de omhelzing
die je kwijtgeraakt was bij de Vader.
Natuurlijk,
Jezus leefde eens, 2000 jaar geleden.
Maar wij geloven dat Jezus uit de afgrond opstond,
dat hij opstond uit de dood,
en dat Hij nu leeft.
En dat hij door de Geest aanwezig is,
in dit leven,
en in het leven van elk mens.

Als je hem aanroept,
als je eerlijk tegen God zegt:
Helpt U mij Here God,
dan redt Hij je.
Dat is de belofte van de doop.
Ook al beseffen onze kinderen deze dingen nog niet,
toch mogen ze weten dat God hun Schepper is,
dat ze zichzelf niet gemaakt hebben,
dat Jezus hun Redder is
en hen nooit de afgrond in laat storten,
en dat de Geest overal is,
de Geest weet de diepste barrières en kloven
te overbruggen.

Daarom worden onze kinderen gedoopt
in de naam van de Vader
en de Zoon
en de heilige Geest.
En jullie als ouders worden opgeroepen om je kinderen
deze dingen voor te leven in woorden en daden,
zodat je kind op ontdekkingsreis kan gaan
en niet blind zijn weg naar God moet gaan.
En jullie mogen van de gemeente vragen om je daarbij
te helpen je te ondersteunen.

Amen.