Binnenkort moest hij een operatie ondergaan.
Er zat een tumor in zijn hoofd,
en die moest operatief verwijderd worden.
Hij was nog maar jong,
en had ook hele jonge kinderen.
Onlangs sprak ik iemand die in de hulpverlening werkte,
die gevraagd werd om te adviseren.
En de vraag waar ze met elkaar over doorpraatten was:
‘Hoe vertel je het aan je kinderen?’.
Hun kinderen zij nog jong, peuters en kleuters.
Ze hadden al wel verteld dat papa geopereerd moest worden,
en de vraag die gelijk gesteld werd:
‘komt het goed?’
Word papa weer helemaal beter, gaat papa niet dood?
Natuurlijk wil je je kinderen geruststellen en niet onnodig bang maken,
en wil je zeggen: natuurlijk, papa wordt weer beter.
Maar mocht er iets misgaan,
dan is het vertrouwen van je kinderen echt beschadigd.
Maar aan de ander kant,
als je zegt tegen hele kleine kinderen:
ja, we hopen dat het goed komt,
maar helemaal zeker weten we het nooit,
dan maak je je kinderen ook extra ongerust.
Hoe doe je het goed?

’t Beste is uiteindelijk:  zo eerlijk mogelijk proberen te zijn.
De dokters zijn zo knap,
die kunnen zoveel,
dat we er zelf vanuit gaan dat het goed komt,
daar vertrouwen we op,
maar je weet het nooit helemaal zeker.
Maar we vertrouwen er wel op!

Bijbelverhalen zijn bedoeld om ons grond onder onze voeten te geven:
je kunt God vertrouwen.
Het loopt goed af.
Maar het zijn geen goedkope verhalen,
het is geen goedkoop geloof,
want het betekent niet dat alles een happy end heeft,
het betekent soms dat je mag leren God te vertrouwen,
ook al zie je het niet altijd.
Verhaal Abraham worden wij direct gerustgesteld.
Zeker, het is een bizar verhaal,
vanmorgen al benoemd,
diverse mensen vinden het ook een vreselijk verhaal.
Maar het is een verhaal waarbij wij direct gerustgesteld worden:
Want de schrijver begint direct te vertellen dat Abraham op de proef
wordt gesteld.
’t Zal nooit echt fout gaan met Isaak.
Wij weten dat,
het volk Israël weet dat in al die eeuwen dat dit verhaal gelezen is.
Alleen Abraham wist het niet,
hoe het zou aflopen.
1 ¶  Enige tijd later stelde God Abraham op de proef. ‘Abraham!’ zei hij. ‘Ik luister, ‘antwoordde Abraham.
2  ‘Roep je zoon, je enige, van wie je zoveel houdt, Isaak, en ga met hem naar het gebied waarin de Moria ligt. Daar moet je hem offeren op een berg die ik je wijzen zal.’

Hebreën zegt zoveel eeuwen later:
Abraham geloofde dat Isaak uit de dood zou kunnen worden opgewekt.
17  Door zijn geloof kon Abraham, toen hij op de proef werd gesteld, Isaak als offer opdragen. Hij die de beloften had ontvangen, was bereid zijn enige zoon te offeren.
18  Terwijl er tegen hem gezegd was: ‘Alleen door Isaak zul je nageslacht krijgen,‘
19  zei hij bij zichzelf dat het voor God mogelijk moest zijn iemand uit de dood op te wekken, en daarom kreeg hij hem ook terug, bij wijze van voorafbeelding.

Wij weten hoe het afloopt,
Abraham is de enige die het niet wist….
Ook de enige van wie dit ooit gevraagd is,
zijn kind te binden.
De enige,
ook dat is goed om vast te houden.
Het gaat hier om een uitzonderlijk verhaal,
een verhaal als uitzondering…..

De meeste uitleggers zeggen dat je je niet moet concentreren
op het offeren van zijn kind,
wat gruwelijk is.
Niet voor niets zijn kinderoffers verboden in Israël.
Wat in andere religies wel gebeurde…
Maar zeggen de meeste uitleggers:
het gaat erom dat de hoop die Abraham gekregen heeft,
de hoop op een eigen volk,
de hoop op een toekomst,
dat het goed gaat komen,
dat Abraham daarop getest wordt.
Zoals de schrijver van de Hebreeën zegt:
18  Terwijl er tegen hem gezegd was: ‘Alleen door Isaak zul je nageslacht krijgen
Abraham vertrouwde er op dat het goed zou komen.
Hoe,
dat is voor hem ook een groot raadsel geweest.
Maar dát het goed kwam,
daar was hij vast van overtuigd…

‘Het komt wel weer goed’, zeggen mensen soms,
als ze midden in de moeilijkheden zitten…
Het komt altijd goed…
Wat die uitspraak inhoudt,
dat is soms heel moeilijk te peilen vind ik.
Soms spreekt er echt vertrouwen uit!
Hoe het ook gaat,
hoe de zon ook afwezig lijkt te zijn,
de wolken zullen een keer openbreken
en vroeg of laat zal de zon gaan schijnen.
En soms,
soms kan het ook heel berustend klinken.
Een dooddoener,
waarmee je je misschien moed inpraat…
Het zal wel een keer goedkomen….
Maar intussen proef je de twijfel en de onzekerheid.
Maar in sommige levens van mensen komt het gewoon niet goed.
Natuurlijk:
Soms lijkt het niet goed te gaan:
. jij zakt voor je diploma
. iemands relatie gaat stuk
. iemand wordt ziek en het lukt niet om beter te worden.
Ik weet dat het dan toch ‘goed’ kan zijn,
omdat Jezus dan dichtbij kan komen.
Wonder van geloven,
aan de buitenkant lijkt het niet goed te gaan,
maar omdat Jezus zo dichtbij is,
kun je ook de wereld aan!
Groot geschenk,
dat mochten we eigenlijk vandaag vieren in het avondmaal.
Hoe je leven ook is,
hoe het ook gaat,
het komt goed als je je leven met Jezus viert….

Klinkt het dan niet veel te goedkoop,
we hebben avondmaal gevierd,
dwars door alles heen mogen we weten:
Jezus houdt van ons,
het komt goed?
Maar intussen zit er het stemmetje omdat je gewoon ziet
dat het niet goed komt.
(mensen die te jong overlijden,
die door lijden van God verwijderd raken i.p.v.
dat ze meer  met Hem gaan leven).
Dan wordt  er pas echt pijn geleden …..
We hoeven onze ogen daarvoor niet te sluiten,
maar ondanks dat,
wil ik u vanavond laten zien,
dat door de bijbel heen God mensen de boodschap wil meegeven:
het komt goed!!
Ja, in dit verhaal in Genesis 22 zitten de elementen waarin men eeuwen lang
heeft gezien dat het goed komt!!

God draagt Abraham op zijn zoon te offeren op een berg
die hij hem zal aanwijzen.
De berg Moria.
En toen het volk Israël deze verhalen doorvertelde,
jaren en jaren later,
verrees er op die berg de tempel.
De plek waar God woonde,
dicht bij zijn volk.
Daar op die plek stond het heilige der heilige.
Daar woonde God bij zijn volk.
Daar waar er een uitzonderlijke donkere bladzijde lijkt te zijn,
God die Abraham vraagt zijn zoon te offeren,
daar blijkt dat het licht doorbreekt,
doordat er een lam tevoorschijn kwam.
En niet Isaak geofferd hoefde te worden,
en hij vrijuit mocht gaan.
Op die plek
hebben eeuwen en eeuwen lang
mensen zich verzameld,
om te offeren,
lammeren,
om het beste te geven wat men had.
Die plek is de woonplaats van God geworden bij Israël.
De plek waar je nu in Jeruzalem de gouden koepel kunt zien.
Ook het verhaal van Abram en Isaak is in de islam belangrijk.
Men gelooft trouwens dat vanaf die plek
Mohammed naar de hemel is gegaan.
Maar ooit stond op die plek dus de tempel.
En nog steeds geloven veel Joden,
maar ook bepaalde stromingen in het christendom,
dat de tempel daar op die plek weer gebouwd zal worden…
Moria, zoals het in dit verhaal genoemd wordt,
was de plek waar de tempel stond.
Stond ja…..
Want als je beseft dat deze verhalen zijn opgeschreven
door mensen die in ballingschap gevoerd zijn.
Die weten dat de tempel in puin is gegooid.
Die weten dat alles plat is gegooid
en dat het lijkt alsof dat het einde van het volk Israël is.
Juist dan krijgen deze verhalen,
ook van het offer van Isaak nog meer kleur.
En dan snap je ook dat deze verhalen hoop hebben gegeven.

Het leek niet goed te komen met Isaak,
het leek zelfs een barbaarse handeling van God zelf
om van Abraham te vragen zijn zoon te offeren.
Maar het kwam  uiteindelijk wel goed!
En dat is de hoop die Israël op de been heeft gehouden in  Babel.
Dat is de hoop die het volk door alle eeuwen op de been
heeft gehouden.
De ballingschap in Babel heeft uiteindelijk maar 50 jaar geduurd.
De ballingschap na 70 n. Chr. een kleine 2000 jaar.
Intussen is de tempel nooit meer opgebouwd.
Er is een moslimheiligdom gebouwd,
prachtig om te zien,
maar komt het ooit goed?
Als je in Israël,
zeker in Jeruzalem rondloopt is dat een vraag.
Maar zeker voor de Joden.
Voor hoevelen van hen is het nooit goed gekomen?
Omgekomen tijdens de kruistochten,
door het zwaard nota bene van christenen!
Hoeveel bloed is er gevloeid?
Hoeveel komt er uiteindelijk ook niet goed?
Voor hoeveel mensen,
ook gelovigen,
is er geen goede afloop?
- 6 miljoen Joden die omkwamen in de holocaust.
En hoe schrijnend,
dat woord komt ook in dit bijbelverhaal voor:
holocaustum
brandoffer…
Tot een holocaustum, zegt de latijnse vertaling,
ons woord holocaust komt daar vandaan…
Een woord dat herinnert aan de gruwelen van de tweede wereldoorlog,
de moord op het joodse volk, mannen, vrouwen en kinderen….
Walter Brueggemaan is een hoogleraar Oude Testament
in de Verenigde Staten.
Hij schrijft als christen,
maar wil daarom nadrukkelijk wat er in Europa gebeurd is,
de afslachting van 6 miljoen joden meenemen in zijn nadenken
over de bijbel.
En hij is het die heel veel betekenis hecht aan de uitdrukking
‘de derde dag’,
die heel vaak in de bijbel voorkomt,
ook in het O.T.,
ook hier in het verhaal van Abraham.
4  Op de derde dag zag Abraham die plaats in de verte liggen.

Bruegemann schrijft als christen,
en dat steekt hij ook niet onder stoelen of banken.
We leven tussen de vrijdag en de zondag in.
De zondag, de opstandingsdag,
is de derde dag,
dat is de dag van de definitieve overwinning,
van de overwinning van het leven op de dood.
De derde dag is de overwinningsdag.
En wij die hier leven,
leven tussen de vrijdag en tussen de zondag in,
op zaterdag.
En soms breekt in de geschiedenis op de derde dag het licht door,
zoals in Genesis 1 op de derde dag de lichtdragers
werden geschapen: de zon, de maan en de sterren.
Het komt goed,
vanuit dat vertrouwen mogen wij leven.
Jezus stond op op de derde dag.
Het is een garantiebewijs dat het goed komt.
En die momenten zijn er al veel meer geweest,
dat de derde dag doorbreekt in het leven hier.
Dat Jezus doorbreekt in ons leven.

Ik kan niet zonder christelijke ogen lezen,
dat het goed komt.
En zo wil ik ook vers 7 en 8 lezen:
7  ‘Vader, ‘zei Isaak. ‘Wat wil je me zeggen, mijn jongen?’ antwoordde Abraham. ‘We hebben vuur en hout, ‘zei Isaak, ‘maar waar is het lam voor het offer?’
8  Abraham antwoordde: ‘God zal zich zelf van een offerlam voorzien, mijn jongen.’ En samen gingen zij verder.
14  Abraham noemde die plaats ‘De HEER zal erin voorzien’. Vandaar dat men tot op de dag van vandaag zegt: ‘Op de berg van de HEER zal erin voorzien worden.’
dat zoals Abraham zegt:
‘De Heer zal er in voorzien’.

Hoewel veel uitleggers zeggen dat het niet mag,
niet goed is,
i.t.t. Brueggemann.
kan ik niet anders lezen dan met het offer,
de dood en de opstanding van Jezus in mijn ogen.
‘De Heer zal er in voorzien’
Het komt goed…
Dat is het enige antwoord.
Als je het zelf niet meer ziet,
niet meer kunt geloven,
als je het zelf niet meer kunt opbrengen,
als je zelf ten onder gaat aan het leven,
niet meer kunt opbrengen,
. Plaatsvervangend geloven,
dat is zo mooi.
. Abraham is een voorbeeld om na te volgen,
maar tegelijk iemand die vader van alle gelovigen wordt genoemd,
hij geloofde het,
daardoor mag je in zijn spoor verder gaan.
Schuilen achter die grote geloofsschouders.

En bij Jezus geldt het nog vele en vele malen dieper:
ook al kun je het zelf zo niet geloven,
ook al zak je zo vaak door het ijs,
ook als je beproefd wordt,
maar je weet niet of het goed komt,
dan mochten wij vandaag bij Jezus schuilen.
Het komt goed,
dat is dé boodschap van de kerk.

En de enige manier waarop wij overtuigend die boodschap
kunnen doorgeven,
is niet onze eigen twijfels weg te schreeuwen,
maar is om van onszelf af te wijzen naar Jezus.
Te snel misschien gezegd.
Pas als je het diepste geheim van het leven,
Jezus kent,
pas dan ga je meer en meer zien,
vertrouwen dat het goed komt,
niet goedkoop.
Want je ziet ook dat er heel veel niet goed komt.
Je ziet ook dat er heel veel kapot gaat.
Nog veel ballingschap is.
Maar je laat je voeden door Jezus zelf:
het komt goed…..

En als je het zelf een tijdje niet weet,
met de moed der wanhoop zegt,
mag je je mee laten nemen in de gemeenschap van de kerk.
In plaats van te zeggen:
zoals hij of zij gelooft,
zo geloof ik niet,
kan ik niet geloven,
en je voelt je zelf wegzakken,
je voelt je zelf de mindere,
je denkt dat je niet meetelt.
Nee,
in de christelijke gemeente mag je ook plaatsvervangend geloven,
mogen anderen voor jou geloven.
En mag jij het zelf misschien allemaal niet meer precies
op een rijtje kunnen krijgen,
mag je weten:
ook al snap ik het niet,
ook al kan ik het zelf misschien nauwelijks nog geloven
dat het goed komt,
ik weet dat er zoveel mensen zijn die erop vertrouwen
dat het goed komt.
Sommigen leven meer met de derde dag van de opstanding,
anderen meer met het besef van de tussendag,
de tweede dag tussen de vrijdag en de zondag in.
Maar samen zijn we gemeente,
samen volgen we Jezus.

En uiteindelijk worden we allemaal uitgedaagd om
zelfs los te kunnen laten dat het goed komt
op de manier zoals wij dat zien.
Dat is de ultieme uitdaging.
zoals Abraham los moest laten dat het goed zou komen
op de manier waarop hij dacht dat het goed zou komen.
Isaak loslaten.
Zoals velen zeggen: het gaat niet om het offeren van zijn zoon,
het gaat om het offeren van zijn toekomst,
van zijn hoop.
Dat is de ultieme beproeving.

Van Abraham heeft God dat gevraagd.
Vraagt die dat van u en van jou?
De een krijgt een stem,
een bijzonder woord,
de ander niet.
God gaat met ieder mens anders om.
Ook in wat we meemaken.

Maar het hart van deze God is te vertrouwen.
Hij die zelfs zijn eigen zoon niet voor ons spaarde,
zal Hij ons ook niet alles geven wat we nodig hebben?
En tenslotte,
over de hemel, het leven na dit leven,
hebben we het niet nadrukkelijk gehad in deze dienst,
in de preek.
Omdat het in Genesis nog niet voorkomt,
omdat de hemel pas echt in beeld komt in het N.T.,
maar natuurlijk hebben we het er ook al wel over gehad,
toen we zeiden dat we nu leven in een tussentijd,
op zaterdag,
tussen Goede Vrijdag en Zondag in.
En daarom gaan we er over zingen: Gezang 300:1,4,5,6
Amen.